Het doek valt in december

Heel eerlijk gezegd vraag ik me af of het wel zo gezellig gaat worden bij ons,’ zegt filmtheaterexploitant Kadir Selçuk, een paar dagen voordat op 1 juni bioscopen onder strikte voorwaarden weer open mogen. Samen met Alex Rutten is hij sinds 2013 exploitant van De FilmHallen in de voormalige tramremise Tollenstraat in Amsterdam West en van The Movies aan de Haarlemmerdijk. ‘Bezoekers komen straks onze theaters binnen via een aangewezen route, mogen dan nog net even snel een kopje koffie pakken, waarna ze meteen een grotendeels lege zaal in worden geleid om na afloop zo snel mogelijk weer te vertrekken’, schetst Selçuk. ‘Kortom: met heel veel regeltjes en veel gezeik.’ Toch hebben ‘heel veel mensen’ onlinekaartjes gekocht voor de eerste voorstellingen, vertelt hij een paar dagen voor de heropening en na maanden van gedwongen sluiting.

‘Met De FilmHallen zingen we het nog wel een tijdje uit’

Net als restaurants, musea en theaterzalen moeten bioscopen vanaf 1 juni voldoen aan de anderhalvemetervoorschriften. Door het protocol van de Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters – opgesteld door marktleider Pathé – kan een derde van het normale aantal filmvoorstellingen plaatsvinden en een kwart van de stoelen worden verkocht, met een maximum van honderd stoelen per zaal (per 1 juli). Daarnaast gelden strenge hygiënevoorwaarden met medewerkers achter ‘kuchschermen’ en ‘desinfectiezuilen’. ‘Met De FilmHallen zingen we het nog wel een tijdje uit. Door de omvang van de negen zalen kunnen we aardig wat bezoekers kwijt. Bovendien hebben we bij De FilmHallen nog wat vet op de botten. Daar kunnen we het onder deze voorwaarden nog wel uitzingen tot halverwege 2021. Het zal niet makkelijk zijn, maar het kan.’

‘Op deze manier redden we het met The Movies uiterlijk nog tot december’

Veel nijpender is de situatie bij The Movies, het oudste filmtheater van Amsterdam, dat dateert uit 1912. In de twee kleinste zalen mogen straks maximaal tien bezoekers en in de twee grotere zalen respectievelijk zestig en veertig. ‘Dat betekent dat we zelfs in de meest optimale situatie met heel zwaar verlies gaan draaien’, zegt Selçuk. ‘Op deze manier redden we het uiterlijk nog tot december. Daarna vallen we om.’ Met de stichting die het Hallencomplex exploiteert, kwamen Selçuk en zijn zakenpartner tot een goede betalingsregeling. Maar voor de peperdure toplocatie aan de Haarlemmerdijk moet gewoon het volle pond worden betaald. ‘We hebben gepraat met onze verhuurders, van die echte vastgoedmannen, maar die willen op zijn best iets van uitstel geven. Daar hebben we niets aan. Op deze manier valt binnen afzienbare tijd het doek voor The Movies.’

Recordjaar

2019 was juist een recordjaar met 500.000 bezoekers in De FilmHallen en 150.000 in The Movies, met een mix van blockbusters en arthousefilms. Beide theaters draaien ‘heel bewust’ zonder subsidie, afgezien van af en toe een projectbijdrage. ‘We willen volledig onafhankelijk blijven en niet voor alles verantwoordelijkheid afleggen’, zegt Selçuk. Nu het voortbestaan van The Movies op het spel staat, ‘een cultureel monument’, hoopt hij toch op substantiële steun van de gemeente. ‘Maar ik vrees dat alleen gesubsidieerde instellingen in aanmerking komen voor extra steun.’

Cineville

Intussen zijn de meeste grote filmtitels zoals James Bond door Amerikaanse filmdistributeurs vanwege corona uitgesteld tot in het najaar. Dat geldt niet voor arthousefilms. ‘Dat levert ons een voordeel op ten opzichte van grote bioscopen, die afhankelijk zijn van grote titels.’ Verder heeft een groot deel van de Cineville-abonnementhouders – het samenwerkingsverband van kleinere bioscopen en filmtheaters in Nederland – het abonnementsbedrag van de afgelopen maanden vrijwillig gedoneerd. ‘Dat zegt wel iets wat filmtheaters zoals die van ons voor deze mensen betekenen, hoe ze ons waarderen. Het raakte me toen ik dat hoorde.’